Basic HTML Version
18
/ BezmiâlemAktüel 2014
Terkos Gölü’nü desteklemek amacıyla 19
Mayıs 1990’da Karadeniz’den Terkos’a su
aktarılmasına, ayrıca Kuzey Istranca dereleri
regülatörlerinin de kurulmasına başlanmıştır
(tesislerin temeli 8 Nisan 1991’de atılmıştır).
Bu projede Trakya’da Istranca Dağları’ndan
doğup Karadeniz’e dökülen akarsulardan 7
tanesinin birer regülatör ve isale hattı aracılığı
ile Terkos Gölü’ne akıtılması planlanmıştır.
rındaki basit bir klorlama ile suyu şehre arıtmadan
ham su olarak veren şirket, 1926’da akarsular ka-
nunuyla kamu mülkü haline getirilmiş ve Kağıtha-
ne sırtlarında ilk arıtma tesisini kurarak sağlıklı bir
kontrol denetiminde şehre arıtılmış ve klorlanmış
su vermeye başlamıştır.
1930’lu yıllarda İstanbul’un 70.000 m
3
dolayın-
da olan su gereksinimin yarısını karşılayan Terkos
Gölü, 1970’lerde 700.000 m
3
’e yükselen su ihtiya-
cının 400.000 m
3
’ünü sağlamıştır.
Terkos Gölü’nde biriken suyun büyük bir bölümü
isale hatlarıyla Kağıthane Arıtma Tesisi’ne iletilmek-
te, bir bölümü ise açık kanaldan Terkos’un deposu
durumundaki Alibeyköy Barajı’na aktarılmaktadır.
Kağıthane Arıtma Tesisi’ne iletilen su daha sonra
Haliç’in kuzey bölgesinde ve İstanbul Boğazı’nın
batı yakasına verilmekte, böylece Gaziosmanpaşa,
Eyüp, Bayrampaşa, Beyoğlu, Şişli, Kağıthane, Be-
şiktaş ve Sarıyer ilçelerinin su ihtiyacı karşılanmaya
çalışılmaktadır.
Terkos Gölü’nü desteklemek amacıyla 19 Mayıs
1990’da Karadeniz’den Terkos’a su aktarılmasına,
ayrıca Kuzey Istranca dereleri regülatörlerinin de
kurulmasına başlanmıştır (tesislerin temeli 8 Nisan
1991’de atılmıştır). Bu projede Trakya’da Istranca
Dağları’ndan doğup Karadeniz’e dökülen akarsu-
lardan 7 tanesinin birer regülatör ve isale hattı ara-
cılığı ile Terkos Gölü’ne akıtılması planlanmıştır.
Terkos Gölü’nün çok uzun bir dönem Türkiye’de-
ki en büyük şehir suyu kaynağı olması nedeniyle
“Terkos suyu”, hatta sadece “Terkos” sözü Türk-
çe’de uzunca bir dönem “şehir su şebekesiyle da-
ğıtılan su” ya da kısaca, “musluk suyu” anlamında
kullanılmıştır.
1926 yılından beri geçerli akarsularla ilgili kanun-
da değişiklik yapıldığı için artık Gurabâ -i Müslimîn
Hastanesi’nin akarı olduğundan dolayı, Valide
Sultan’ın arzu ve istekleri doğrultusunda gelirinin
bir kısmının tahsis edilmesi hakkaniyet ölçülerine
daha uygun olacaktır, diye düşünüyoruz. Böylelikle
vakıf bedduasına muhatap olmaktan da korunmuş
oluruz.
Hamidiye Suları
1898'de İstanbul'a kaliteli içme suyu sağlamak
amacıyla II. Abdulhamit'in emriyle bir komisyon
kurulmuştur. Yapılan projeye göre Kırkçeşme te-
sislerinin doğu kolu üzerinde ve Kemerburgaz'ın
güneydoğusundaki Karakemer ve Kovukkemer
civarındaki kaynaklar 20 maslakta toplanmış ve
kirlenmelere engel olmak için maslaklara demir
kapılar yapılarak kilitlenmiştir. Kaynaklardan gün-
lük 1.200 m
3
debi elde edilmiş. Tesisin büyük bö-
lümünün tamamlanması 1900 senesini bulmuştur.
Suyun verilmesi ve resmen açılışı ise 26 Mayıs
1902'de yapılmıştır. Tesisin maliyetinin 2 milyon
Fransız Frankı veya 100 bin altın lira olduğu kayıt-
larda bulunmaktadır.
133 Çeşme İle İstanbul'a Dağıtılıyordu...
Bütün Osmanlı su tesislerinde sular pişmiş kilden
yapılmış künk borular içerisinden isale edilirken ilk
defa Hamidiye suyunda font borular kullanılmış,
sular bu borular içerisinden basınçlı akıtılmış, va-
nalar ile şebekede manevra yapmak imkânı sağ-
lanmıştır. Hamidiye suyu kaliteli içme suyu olup
kurulduğu günden itibaren, çeşmeler vasıtasıyla
İstanbul halkına ulaştırılmaktadır.
Zaman içerisinde gerek şehrin büyümesi, gerekse
sebillerin tahrip olmasıyla bu hizmetin, kurulduğu
zamandaki gibi sokak sebillerinden yürütülmesi
imkânsızlaşmıştır. 1979 yılından itibaren şişele-
nerek halka ulaştırılmaya başlanmıştır. Hamidiye,
asırlık başarılı bir geçmişe ve tarihi özelliğe sahip-
tir. Döneminin çok önemli yatırımlarından olan ve
ülke olarak sahip olduğumuz önemli değerlerimiz-
den Hamidiye Kaynak Suları, 1979 yılından itibaren
Anonim Şirket yapısına kavuşmuştur. Tesis, bugün
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin bir iştirak şirketi
olan Hamidiye Kaynak Suları A.Ş. tarafından işle-
tilmektedir. Hamidiye Kaynak Suları, 2002 yılında
100. yılını kutlamıştır.